W mitach nordyckich przeważnie występują wiodący bogowie, tacy jak Odyn, Loki, Freyja czy Thor, których przygody stanowią główny wątek niemal każdej opowieści. Ale istnieje wiele postaci, o których wiemy bardzo niewiele. Wokół tych mniej znanych bogów narosło wiele spekulacji, ale zawsze najlepiej trzymać się tego, co mówią zachowane źródła i unikać nadinterpretacji.
Głównym i nieocenionym źródłem jest Edda poetycka (starsza), zbiór poematów spisanych w Islandii w 1200 r., których powstanie datuje się na 900 r. ze względu na archaiczne cechy językowe. Edda prozatorska (młodsza), napisana przez islandzkiego uczonego i wodza Snorriego Sturlusona, jest raczej źródłem drugorzędnym, choć najprawdopodobniej Sturluson miał dostęp do większej ilości materiałów mitologicznych, które obecnie są dla nas niedostępne.
Ale wróćmy do Widara. Staronordyckie imię „Víðarr” być może wywodzi się od słowa „Víðr” oznaczającego las. To skojarzenie jest prawdopodobne, bo Widar nie mieszkał z pozostałymi bogami w Asgardzie, lecz w lesie lub gaju o nazwie Vid, gdzie zbudował niewielką chatę ozdobioną zielonymi gałęziami i kwiatami. Widar wolał naturę i spokój, zresztą jego cechą było wspomniane milczenie. Po prostu nigdy nie odzywał się niepytany. Dziś pewnie uznalibyśmy go za introwertyka.
Atrybutem Widara był but lub buty wykonane z najtwardszych skrawków skóry, które szewcy obcinali w procesie wyrabiania obuwia. Te skrawki rzeczywiście były Widarowi ofiarowywane w Skandynawii przez szewców, których milczący bóg był patronem. Ale inne wersje mitu mówią, że buty Asa były żelazne. Dlaczego to takie ważne? Bo bez tego obuwia historia świata potoczyłaby się inaczej. Ale po kolei.
Kiedy nadszedł Ragnarok, wydarzenia to obwieściły apokaliptyczne koguty, po pianiu których z uwięzi zerwał się piekielny ogar o imieniu Garm. Wyswobodził się również sięgający nieba Fenrir – niektórzy badacze uważają, że chodzi o tą samą bestię. Słońce zrobiło się czarne, a Heimdall, który czuwał nad królestwem bogów, zadął w róg, by powiadomić Asów o nadciągającej zagładzie. Z Jotunheimu, krainy olbrzymów, wypłyną wielki statek zrobiony z nieobciętych paznokci zmarłych ludzi, dowodzony przez Lokiego, który stanął przeciw bogom Asgardu. Świat ściął lód i nastąpiła straszliwa zima. Wśród ludzi natychmiast doszło do bratobójczego rozlewu krwi, co szybko doprowadziło do całkowitego rozpadu społeczeństw.
W tym czasie bogowie i olbrzymy stawili się w miejscu bitwy (Vígríðr lub Óskópnir) i doszło do ostatniej bitwy. Freyr starł sie z ognistym olbrzymem Surtem, Thor z wężem świata Jormungandrem, a Odyn stanął do walki z łaknącym zemsty Fenrirem. Najpotężniejszy z bogów dosiadał ośmionogiego konia Sleipnira i dzierżył włócznię Gungnir, która nie mogła chybić. Mimo to nie zdołał oszukać przeznaczenia. Fenrir pokonał boga i go pożarł.
Wspomniane pojedynki są wymienione we wszystkich źródłach literackich jakie posiadamy, a Snorri dodaje jeszcze pojedynek Lokiego z Heimdallem oraz pojedynek jednorękiego boga Tyra z piekielnym ogarem Garmem. Ale Kiedy Odyn ginie w paszczy potwornego Fenrira, bogowie są blisko całkowitej zagłady.
W chwili, w której ważą się losy świata bogów i ludzi, na potwora niespodziewanie rusza Widar. Ma jedynie miecz, którym udaje mu się ugodzić wilka. Rozwścieczona bestia próbuje pożreć Widara podobnie jak jego ojca, ale nieustraszony As następuję nogą na dolną szczękę Fenrira. Na nogach ma swoje żelazne buty, które chronią go od długich niczym włócznie i ostrych zębów wilka. Widar chwyta górną szczękę potwora i rozrywał paszczę Fenrira na dwoje. Walka jest skończona. Ginie większość Asów, a na świat spada potop. To zmierzch bogów.
Widar przetrwał koniec świata starych bogów, jako jeden z nielicznych i został władcą w nowym świecie. Nie ma już gaju Vid, ale nową siedzibą Widara jest Gimle (lub Gimli). Co to za miejsce? Zachował się jego opis, który w tłumaczeniu Joachima Lelewela brzmi: „(…) Oto dom połyskuje, jak ogień słoneczny i bardziej złocisto. Imię jego Gimli (niebo). W nim po wszystkie czasy zamieszkają ludy i użyją dobrego.” To dobry koniec tej opowieści, nie uważacie?
Źródła:
https://scandinaviafacts.com/who-is-vidar-in-norse-mythology/
https://www.britannica.com/topic/Vidar
https://www.vikingsbrand.co/blogs/norse-news/vidar-silent-god
https://www.worldhistory.org/Vidar/
https://blog.vkngjewelry.com/en/vidar-the-silent-god/
Sif. Złotowłosa żona Thora, nordycka bogini płodności i urodzaju
Kim były Norny dla wikingów? Czy były jak Mojry lub Rodzanice?
Jak świętowano pogańskie święto Jul? Czy było wikińskim odpowiednikiem Bożego Narodzenia?
Komentarze: 0
Logowanie:
Facebook