Wikingowie Mitologia nordycka i bogowie wikingów Asatru to współcześni wyznawcy nordyckich bogów

Asatru to współcześni wyznawcy nordyckich bogów

12 października 2021 Wielki Cenzor 0

Czy nordyccy bogowie odeszli wraz z wikingami lub nieco później, wraz z upowszechnieniem się chrześcijaństwa? Kim są Asatru?

Być może zaskoczy was fakt, że Thor, Odyn, Loki i inny bogowie Asgardu wciąż mają wiernych wyznawców. Mało tego! Pradawne wierzenia oparte na mitologii nordyckiej funkcjonują jako religia pod nazwą Asatru. Ruch ten okazał się na tyle silny, że w 1973 roku został uznany przez rząd Islandii za oficjalną wiarę, równą innym wyznaniom.

Asatru nie ogranicza się do państw skandynawskich. W ciągu kilkunastu lat rozwinął się w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii. Obecnie wyznawców tej religii można znaleźć właściwie na całym świecie, również w naszym kraju, łącznie z silnymi grupami lokalnymi. Pierwszy ogólnodostępny zlot Asatru w Polsce odbył się 1 maja 2010 roku na Przełęczy Tąpadła, czyli przełomie masywu Ślęży.

Czym jest Asatru? Czy to współczesna wersja wiary wikingów?

Asatru jest politeistyczną religią rekonstrukcjonistyczną opierającą się na przedchrześcijańskich wierzeniach germańskich ludów północnej Europy. Samo słowo oznacza „wierność Asom” lub „wiarę w Asów” – czyli inaczej wierność Odynowi, Thorowi, Freji i innym nordyckim bogom oraz wartościom przez nich reprezentowanym.

Co najciekawsze, wyznawcy tej religii nie traktują nordyckiej mitologii jedynie jako przenośni, uosobienia bogów z siłami natury, na przykład Thora jako zjawiska burzy z piorunami. Jeśli chcielibyście przyłączyć się do Asatru, to powinniście wpierw uwierzyć, że Asowie są bytami indywidualnymi i realnymi, a więc nie są metafizyczną nieokreślonością istniejącą tylko w wyobrażeniach wyznawców.

Idąc dalej, dla asatryjczyka spotkanie z potężnym, rudobrodym mężczyzną z Mjǫlnirem w dłoni, byłoby zjawiskiem nadzwyczajnym, ale nie niemożliwym. W zasadzie nie odbiega to wcale tak dalece od wierzeń chrześcijan, którzy przecież również mogą spotkać się z Najwyższym, o ile tylko nasz Bóg zapragnie wizyty.

Odrodzenie wiary w pradawnych bogów nordyckich

Wyznawcy pradawnych wierzeń nie pojawili się znienacka w latach 70. ubiegłego wieku. Rzeczywiście wiara w bogów Asgardu przepadła na wieki, ale zaczęła odżywać w okresie romantyzmu. W naszych czasach pierwsze grupy powstały w Niemczech i nie bez przyczyny studiowaniem dawnych wierzeń zajęli się naziści, którzy chcieli posiąść nie tylko umysły i ciała ludności całej Europy, ale również dać im wspólną religię.

Czy Asatru mają swoich kapłanów i odpowiednik struktur kościelnych? Obecnie europejskie zgromadzenia są raczej luźno związane i unikają zhierarchizowania, ale nieco inaczej sprawa wygląda w Stanach Zjednoczonych.

W USA Asatru dzielą się na Rodziny, które są lokalnymi grupami wyznaniowymi. Czasami są one nazywane ”garth”, „stead” lub „skeppslag”. Rodziny mogą, ale nie muszą być powiązane z organizacją narodową i składają się z rzeczywistych rodzin, jednostek lub tzw. palenisk. Członkowie mogą być spokrewnieni przez krew lub małżeństwo. Na czele rodu stoi zazwyczaj Goðar, kapłan i wódz, który jest „mówcą bogów”.

Jak w każdej religii, Asatru nie jest do końca jednorodna. Istnieją wyznawcy skupieni na najważniejszym z bogów Asgardu, z pominięciem pozostałych. Jednooki Odyn jest dla nich jedyną liczącą się siłą. Ale czy można mówić o schizmie, odłamie, oddzielnym nurcie? Jakie występują różnice? Odpowiedź znajdziecie poniżej.

Odynizm to religia, która czci przede wszystkim Odyna, ale także Thora, Frigg, Freyję i inne bóstwa z norweskiego panteonu.

Niektórzy uważają odynizm za synonim Asatru (co oznacza „wierny bogom”), ale inni nie. Ponadto sytuację komplikuje fakt, że część ludzi używa zamiennie terminów odynizm i wotanizm. Formalną unię niektórych grup skupionych na Odynie i wokół Asatru próbowano utworzyć w 1997 r., ale została rozwiązana w 2002 r.

Aby uzyskać jasny obraz, warto sięgnąć po książkę Sigi Harrbard zatytułowaną „The New Odinism” lub „Odinism: Past, Present, and Future” autorstwa Osred, i porównać te dwie książki z czymkolwiek, co traktuje stricte o Asatru, np. „Asatru: A Beginner’s Guide to the Heathen Patch” Erni Lane.

Bardzo szeroko napisał o tych zjawiskach kontrowersyjny Wyatt Kaldenberg w swojej książce „Odinism In The Age of Man”. Jak pisze Kaldenberg, różnić można wymienić również dobrze dziesięć, jak i sto, ale najważniejsze jest fakt, że Asatru i odynizm wydają się być tym samym dla ludzi z zewnątrz, natomiast różnice stają się bardziej czytelne, jeśli studiować je będąc szczerym wyznawców jednego lub drugiego nurtu.

Najważniejsze różnice pomiędzy Asatru, a Odynizmem

Według Kaldenberga nie ma takich. Wszystkie są ważne. Oto kilka.

1. Relacje z bogami. Odyniści przywiązują ogromną wagę do boga Odyna i jego żony Frigg. Asatru nie są podobnie skupieni na jednookim władcy Asgardu i jego małżonce z rodu Azów. W zasadzie chodzi nawet o coś więcej, bo odyniści wierzą, że Odyn jest ostatecznym bogiem. Asatru tak nie uważają.
2. Jeden z apostołów odynizmu, Sigi Harrbard, napisał w swojej książce, że wszyscy bogowie i boginie ludu są tak naprawdę tylko maskami Odyna. Jednocześnie odynizm może brzmieć jak monoteizm, ale nim nie jest, za to wierni są przekonani, że wszystko służy Odynowi i Frigg. Większość Asatru albo w to nie wierzy, albo wierzy w to w znacznie mniejszym stopniu.
3. Ludzie Asatru często przebierają się za wikingów i uczą się martwych języków. Próbują sprawić, by ich rytuały wyglądały jak coś z wieków średnich. Odyniści spotykają się ubrani współcześnie i mówią do bogów własnymi językami, bo uważają, że bogowie są wystarczająco mądrzy, by nauczyć się nowego języka.
4. Asatru to… wszystko. Odyniści uważają, że znaczy zbyt wiele dla zbyt wielu ludzi. Odynizm, podobnie jak teodycea, oznacza coś bardzo określonego. Odynizm nie oznacza wszystkiego we współczesnym pogaństwie.
5. Kaldenberg nie obawia się nawet napisać, że odynizm jest podobny do islamu. Argumentuje, że to całościowy światopogląd. Odynizm jest ruchem religijnym, ekonomicznym, społecznym i politycznym, a Asatru jest tylko religią.
6. I wreszcie odyniści wierzą w upadek zachodniego świata i większość z nich modli się o to. Kiedy Zachód upadnie, bogowie będą mogli powrócić, co pozwoli zbudować ojczyzny wyznawców na nowo. Większość Asatru nie wierzy w upadek i odrodzenie Zachodu.

Czy to wszystkie różnice? A gdzie tam! To niewielka część. Ale nawet kilka powyższych przykładów wskazuje, że drogi Asatru i odynizmu rozchodzą się w innych kierunkach.

Źródła:
https://www.beliefnet.com/faiths/pagan-and-earth-based/2001/04/who-are-the-asatruar.aspx
http://www.odinsvolk.ca/O.V.A.%20-%20ASATRU%20INTRO.htm
https://starawiara.org
http://asatru.pl
https://icelandmag.is/article/11-things-know-about-present-day-practice-asatru-ancient-religion-vikingshttps://www.odinism.net
http://www.thelongship.net/faq/
http://wyattkaldenberg.blogspot.com/2010/08/ten-differences-between-odinism-and.html
http://ccky.org/wp-content/uploads/2011/06/Odinism.pdf