Naukowcy mają nową teorię, dlaczego wikingowie porzucili swoją największą osadę na Grenlandii. To nie z powodu małej epoki lodowcowej lub zalania zamieszkanych terenów? 

Począwszy od X wieku nordyccy osadnicy zamieszkiwali kolonie przez ponad 450 lat. Zniknęli w tajemniczy sposób w XV wieku. Eksperci od dawna uważali, że było to spowodowane gwałtowną zmianą temperatur, która przyniosła zimną, niesprzyjającą pogodę, utrudniającą warunki życia .Teraz nowe badania, opublikowane w Science Advances, sugerują, że przyczyna mogła być zgoła odmienna. 

Wikingowie na Grenlandii

Wschodnia Osada (Eystribyggð) wikingów w południowej Grenlandii została założona w 985 r. i przetrwała do około 1450 roku naszej ery. W szczytowym okresie liczyła ponad dwa tysiące mieszkańców i zgodnie z zachowanymi zapiskami potwierdzonymi przez badania archeologów, była to kraina pełna zielonych pastwisk, na których wypasano liczne zwierzęta.

Naukowcy uważali, że mała epoka lodowcowa, która spowodowała obniżenie temperatury w rejonie północnego Atlantyku w latach 1300-1850, sprawiła, że rolnictwo i hodowla w tym regionie stały się prawie niemożliwe. Jednak naukowcy z University of Massachusetts Amherst i University Buffalo uważają, że nie ma dowodów na potwierdzenie tej teorii. 

To nie wszystko. Podważają również dotychczasowe ustalenia. Dlaczego? Bo dane wykorzystane do poparcia wcześniejszej tezy, iż niskie temperatury wyparły wikingów, pochodzą ze zbiorów rdzeni lodowych znajdujących się 965 kilometrów na północ od osady i około 1980 metrów wyżej. Ponadto, według zespołu naukowców z University of Massachusetts Amherst, jest bardzo mało prawdopodobne, by temperatury ulegały znacznym wahaniom na obszarze, na którym w tym czasie osiedlili się wikingowie.

Mała epoka lodowcowa?

Aby wreszcie wyjaśnić tę kwestię, zespół spędził aż trzy lata na zbieraniu próbek gleby z jeziora 578, które znajduje się w pobliżu lokalizacji największych zgrupowań farm w Osadzie Wschodniej. Analizując zebrane próbki, udało im się stworzyć obraz klimatu tego obszaru w ciągu ostatnich 2000 lat.

W tym celu badacze sprawdzili próbki z jeziora pod kątem markerów, które mogą pomóc w rekonstrukcji klimatu. Naukowcy najpierw przeanalizowali lipidy znajdujące się w glebie, zwane BrGDGT, produkowane przez bakterie i pomocne w określaniu temperatur nawet wieki temu. Drugim znacznikiem były rozkładające się rośliny i trawy oraz woskowa powłoka na nich, na podstawie której badacze mogą określić, jak sucho było w czasie, gdy rosły. Okazało się, że w okresie regresu osadnictwa, na Grenlandii było bardzo sucho. To doprowadziło naukowców do wniosku, że wikingowie opuścili ostatecznie wyspę z powodu suszy. Jej nadejście było czynnikiem, który zamienił trudne warunki wyspy, na niemożliwe do przetrzymania. 

Zmiana klimatu to nie wszystko. Kły morsów

Wikingowie byli nie tylko dzielnymi wojownikami, ale również osadnikami, którzy nie bali się wyzwań i radzili sobie pomimo niesprzyjających okoliczności. W pełni wykorzystali surowe zimy, uzupełniając niskie plony żywności darami oceanu i handlując towarami w postaci suszonych owoców i drewna. Nordyccy rolnicy potrzebowali dużych zapasów suszonej trawy, by karmić zwierzęta hodowlane podczas mroźnych zimowych miesięcy. Nawet w normalnych warunkach, wiosną zwierzęta byłyby zbyt słabe, by się poruszać, co wymagało od rolników przenoszenia ich z powrotem na pastwiska, by wypasać je, gdy śnieg stopnieje.

Ale trudne warunki panujące na Grenlandii sprawiły, że susza była jeszcze trudniejsza do przetrwania. Oddalenie i trudności ze zdobyciem pożywienia mogły wpłynąć na więzi społeczne i wielkość rodzin, a kły morsów używane do wymiany na suszone owoce i drewno, straciły na wartości wraz z rozwojem handlu… kością słoniową.

Czy wieloletnia susza rzeczywiście mogła przepędzić wikingów z Grenlandii, jak uważają badacze z University of Massachusetts Amherst i University Buffalo? Być może po prostu była kolejnym z czynników, który ostatecznie przeważył szalę nieszczęść i finalnie Zielony Ląd opustoszał na bardzo długo. Co ciekawe, tętniące życiem osady na Grenlandii bywały porzucane nawet współcześnie, na przykład Kangeq. Ale to już zupełnie inna historia. 

Źródła:
https://polarpedia.eu/pl/odkrycie-grenlandii/
https://icelandmag.is/article/what-happened-viking-settlement-greenland-new-research-shows-cooling-weather-not-a-factor
https://www.archaeology.org/news/10426-220325-greenland-viking-drought
https://www.forbes.com/sites/davidnikel/2022/04/04/why-did-the-vikings-leave-greenland-we-may-finally-have-the-answer/
https://www.heritagedaily.com/2022/03/why-did-the-vikings-abandon-greenland/143266
https://www.adventurecanada.com/canadian-high-arctic-and-greenland/the-greenland-norse-why-did-they-disappear

Czy wiking Leif Eriksson odkrył Amerykę jako pierwszy?

Zmierzch bogów. Ragnarok jakiego nie znasz

Nie przegap nowych tekstów i obserwuj nas w social media:

Poznaj serię Ragnarok ↓