Kim były Norny dla wikingów? Czy oddawali im cześć i prosili o lepszy los?

Grecy mieli Mojry, Rzymianie zwali je Parkami. Hezjod uważał, że są trzema córami Zeusa i Temidy, a inne źródła wskazują, że były dziećmi Nocy. Pierwotnie oznaczały nieubłagane prawa świata, dopiero później stał się boginiami życia i śmierci znającymi przyszłość bogów i ludzi. Wikingowie również wierzyli w istoty stojące ponad bogami, niepodlegające ich rozkazom czy kaprysom. 

Panie nieubłaganego przeznaczenia

W mitologii nordyckiej Norny, czyli staronordyckie Nornir, są żeńskimi istotami, które tworzą i kontrolują los. Czyni je to najstraszliwiej potężnymi istotami w kosmosie – bardziej niż bogowie, ponieważ Odyn, Thor i pozostali podlegają kaprysom losu. Świadczy o tym choćby to, że bóstwa Asgardu wiedzą o Ragnaroku, a nie mogą uniknąć nadciągającego kataklizmu. 

Według jednego z opisów Norn w staronordyckim poemacie Fáfnismál, jest ich bardzo wiele i nikt nie zna ich dokładnej liczby. Niektóre pochodzą od bogów, inne od elfów, a kolejne od krasnoludów. W poemacie Völuspá znajduje się jednak inny, wspanialszy opis, który stał się standardowym obrazem kojarzonym obecnie z Nornami.

W Völuspá są tajemniczymi istotami, które nie wydają się pochodzić od żadnego z rozpoznanych rodzajów istot zamieszkujących norweski inny świat. Są trzy, a ich imiona sugerują zdolność do konstruowania treści czasu. Warto to wyjaśnić. 

Pierwsza zwie się Urd. To staronordyckie „Urðr”, czyli „przeszłość” i obiegowe słowo oznaczające „los sam w sobie”. Druga z istot to Verdandi. Jej miano pochodzi od równie dawnego określania „Verðandi”, które określa  „to, co obecnie powstaje”. Trzeci Norna zwie się Skuld, co oznacza „to, co będzie”. 

Norny mieszkają w sali przy studni Urðarbrunnr, tj. „Studni Losu” pod drzewem Yggdrasil – potężnej roślinie w centrum norweskiego uniwersum. To Yggdrasi trzyma Dziewięć Światów w swoich gałęziach i korzeniach.

Czy wikingowie oddawali im cześć?

Skoro wikingowie znali istoty poniekąd stojące powyżej bogów Asgardu, czy wznosili do nich modły i próbowali prosić o lepszy los dla siebie? 

Nie ma dowodów na to, że Nornom kiedykolwiek oddawano cześć. Osoba użalająca się nad swoim losem jest stosunkowo częstym elementem literatury staronordyckiej, a szerzej – starożytnej i średniowiecznej literatury germańskiej, więc możemy być pewni, że gdyby wikingowie uznali, że można skutecznie prosić Norny o zmianę ich losu, zrobiliby to. 

Ale w ich oczach los był ślepy i całkowicie nieubłagany. Nie mogłeś go zmienić, a jedyne, co ci pozostawało, to zdecydować, z jakim nastawieniem stawisz czoła temu, co przyniesie. Nie uważacie, że to szalenie współczesna myśl? 

Jacy byli wikingowie? Odpowiadamy. Sprawdź powiązane teksty:

Czy skandynawscy wojownicy wyglądali jak postacie z serialu, filmów i gier?

Szerokie bary, mocarne ramiona i wielkie jak bochny dłonie dzierżące słusznych rozmiarów topór bojowy. Przez plecy przerzucona skóra niedźwiedzia lub innego drapieżnika. Konieczna jest jeszcze broda i marsowe, surowe oblicze. Niemal wszystkie przedstawienia wikingów w naszej popkulturze zawierają powyższe atrybuty, do których możecie swobodnie dodać jeszcze kilka podobnych. Symboli męskości i nieposkromionej siły skandynawskich wojowników. Ale jak było naprawdę?

Źródła:
https://throwbackthorsday.wordpress.com/2015/09/17/the-norns-and-their-influence-on-destiny/
https://www.britannica.com/topic/Norn
https://nhkerr.com/norns/