To tzw. Żmijowe Wały, czyli ziemne wały o łącznej długości ponad 2 tysięcy kilometrów! Obecnie istniejące pozostałości wałów mają średnią wysokość od 6 do 8 metrów i szerokość od 14 do 16 metrów, ale w czasach swojej świetności był to gigantyczny system umocnień o wysokości 15 metrów i szerokości 20 metrów.
Umocnione drewnianym szkieletem wały były na niektórych odcinkach budowane w rzędach liczących nawet po 6 linii obronnych, przedzielonych fosą o głębokości 3 metrów. Budowa tak potężnych umocnień wymagała ogromnego wysiłku i silnej, scentralizowanej władzy. Dla porównania, słynny wał Hadriana w północnej Brytanii, który powstał w podobnym okresie, ma jedynie 117 kilometrów długości, szerokość 3 metrów i wysokość od 5 do 6 metrów.
Pomimo faktu, że to jeden z najpotężniejszych systemów fortyfikacji na świecie, porównywany niekiedy do Wielkiego Muru Chińskiego, nie znamy jego twórców. Przez długi czas uważano, że powstał w okresie Rusi Kijowskiej. Ta teza wypłynęła również obecnie, w związku z aktualną wojną. Ukraiński dziennikarz Victor Kovalenko podzielił się na Twitterze zdjęciem Żmijowych Wałów.
„Ironia historii. Dziś armia rosyjska nie mogła spenetrować fortyfikacji Żmijowe Wały zbudowanych przez mieszkańców Kijowa prawie tysiąc lat temu, aby obronić ich starożytną stolicę przed najazdem armii tatarskiej (mongolskiej) Ogedei Chana w 1237 roku”– napisał Kovalenko.
Ale Żmijowe Wały nie mogły powstać w połowie XII wieku, ponieważ dokładne badania archeologiczne udowodniły, że konstrukcje były budowane od II w p.n.e. do VII w n.e. Poza tym źródła pisane, w których niezwykły system obronny został wspomniany przez autorów, pochodzą z 1093, 1095 roku i kolejno 1149 oraz 1151 roku. Mówiąc krótko, mieszkańcy Kijowa mogli wykorzystać walory tych umocnień podczas najazdów mongolskich, ale Żmijowe Wały istniały już setki lat wcześniej.
Nie znamy twórców tych niezwykłych umocnień. Herodot wspominał o budowie „ścian” przez ludy północy dla ochrony przed Scytami. Ułożenie 11 grup umocnień, z których najdłuższe są Żmijowe Wały Kijowszczyzny na prawnym brzegu Dniepru, rzeczywiście sugerują, że mogły skutecznie blokować zabójczo szybkie i niebezpieczne ataki plemion koczowniczych. Oryginalnie wały nie były półkoliste, do czego przyczyniły się setki lat erozji, ale miały kształt trapezu ze spłaszczonym wierzchem. Archeolodzy są zdania, że na szczycie istniała wkopana w konstrukcję palisada, czyli dodatkowy, nieistniejący obecnie system obronny. W zasadzie trudno wyobrazić sobie skuteczniejszą metodę fortyfikacji na lessowych, płaskich i rozległych obszarach Ukrainy.
Być może Żmijowe Wały zostały zbudowane przez Sarmatów przeciwko Scytom lub Gotów przeciwko Hunom. Warto przypomnieć, że tę hipotezę promowała III Rzesza dla uzasadnienia zajęcia Ukrainy. Inne teorie sugerują, że twórcami wałów mogli być przedstawiciele kultury zarubinieckiej, kijowskiej lub pieńkowskiej. A może słowiańskie plemię Drewlan? Pewności nie mamy. Konieczne są dalsze badania.
Większość wałów ma swoje lokalne nazwy, np. Połoweckyj, Okop, Perejma, Turecka Hrebla, Wełykyj Wał, Małeńkyj, Czornyj, Otamańskyj. Niestety duża część uległa zniszczeniu i są degradowane również obecnie, ponieważ w większości nie podlegają żadnej ochronie. Mimo to, rozmieszczone na ukraińskich stepach wały znacząco utrudniają działania wojenne, przez co ponownie w swojej historii przysłużyły się mieszkańcom tych ziem.
Źródła:
https://bialczynski.pl/2011/12/03/malopolska-smocze-krolestwo-harusow-wharat-czyli-o-zijach-walach-zmijowych-zmijgrodach-itp/
https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/pl/Żmijowe_Wały
https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,28225119,wojna-w-ukrainie-zmijowe-waly-nie-do-pokonania-przez-rosjan.html
https://podroze.onet.pl/aktualnosci/zmijowe-waly-pomagaja-w-obronie-kijowa-na-nich-zatrzymali-sie-rosjanie/y0535el
https://www.tajemnice-swiata.pl/zmijowe-waly/
https://wydarzenia.interia.pl/raporty/raport-ukraina-rosja/aktualnosci/news-zmijowe-waly-stanely-rosjanom-na-drodze-ironia-historii,nId,5892487
Komentarze: 0
Logowanie:
Facebook