Kiedy na zamku Lengberg odkryto skarb… staników, historycy nie chcieli uwierzyć. Dlaczego?
Podczas rozległej rekonstrukcji w lipcu 2008 roku, pod deskami podłogowymi pokoju na drugim piętrze zamku Lengberg znaleziono niezwykły skarb, który zostały zamknięty w trakcie XV-wiecznej przebudowy i przetrwał nienaruszony do naszych czasów. Był to zbiór kobiecych drobiazgów, wśród których odkryto cztery… staniki.
Zamek Lengberg po raz pierwszy pojawił się w zapiskach z 1190 roku. Warownia została przebudowana na reprezentacyjny pałac w XV wieku, kiedy to dodano drugie piętro. Ten fakt sprawił, że współcześni badacze mogli zapoznać się z niezwykłym znaleziskiem sprzed setek lat.
W późnym średniowieczu mężczyźni nosili koszule i rodzaj kalesonów przypominających dzisiejsze szorty, kobiety zaś suknie z rodzajem halki i oczywiście żadnych spodni. I w zasadzie to wszystko, co wiedzieliśmy o średniowiecznej bieliźnie. O najbliższej ciału warstwie odzieży kronikarze z zasady nie pisali, a naturalne tkaniny zwykle nie przetrwają dłużej niż kilkaset lat. Dlatego większość tego, co historycy wnioskowali na temat średniowiecznej bielizny, zostało połączone z dziełami sztuki z epoki. Ale wyobrażania malarzy niekoniecznie odpowiadały prawdzie.
Badaczom pozostawały więc domysły, aż do odkrycia na zamku w austriackim Tyrolu, które dało nam lepsze wyobrażenie o tym, co niektóre kobiety nosiły pod sukniami.
Ze względu na suche warunki panujące w sklepieniu zamku Lengberg, odpady organiczne składające się głównie z drewna, skóry (buty) i materiałów, zachowały się stosunkowo dobrze. Wśród szpargałów archeolodzy odkryli cztery fragmenty bielizny przypominające współczesne biustonosze. Kryterium przeznaczenia tych fragmentów ubioru udało się ustalić dzięki obecność wyraźnie wyciętych miseczek – w przeciwieństwie do antycznych greckich czy rzymskich opasek na piersi, czyli prostych pasów materiału lub skóry, które zawijano wokół piersi.
Oczywiście istnieją nieliczne średniowieczne źródła pisane dotyczące możliwego podtrzymywania kobiecych piersi, ale są one raczej skąpie, a niekiedy niejasne. Henri de Mondeville, chirurg Filipa Pięknego i jego następcy Ludwika X, napisał w jednym ze swych dzieł: „Niektóre kobiety wkładają do swoich sukien dwa worki dopasowane do piersi, ściśle przylegające. Wkładają je [piersi] do nich [worków] każdego ranka i zapinają, jeśli to możliwe, paskiem.”
Owe „worki” służyły temu samemu celowi, co antyczne opaski na piersi, jednak „koszule z woreczkami, w które wkładają piersi”, na co skarżył się Konrad Stolle w swojej kronice Turyngii i Erfurtu w 1480 roku, uzyskały, jak się wydaje, nieco inny odbiór, gdyż niemiecki kapłan i kronikarz kończy swój opis słowami „wszystko nieprzyzwoite”.
Inny, tym razem nieznany XV-wieczny autor z południowych Niemiec, w swoim satyrycznym wierszu odnosił się do wizualnego aspektu powiększania piersi, pisząc: „Wiele [kobiet] robi sobie dwa woreczki na piersi, z którymi chodzi po ulicach, aby wszyscy młodzieńcy, którzy na nią patrzą, mogli zobaczyć ich piękne piersi. Której piersi są za duże, [kobieta] robi sobie ciasne woreczki, aby nie było plotek w mieście o jej obfitych piersiach.”
Ale poza tymi skromnymi uwagami i przed odkryciem w austriackim zamku, za to zgodnie z obowiązującą wiedzą, pierwsze miękkie staniki pojawiły się dopiero w roku 1910 za sprawą pewnej francuskiej projektantki.
Mimo że liczące 600 lat staniki nie oparły się całkowicie niszczącemu działaniu czasu, wyglądają niemal jak analogiczne elementy bielizny noszone współcześnie przez miliony kobiet na całym świecie. I jeszcze coś. Odkryte biustonosze miały praktyczny krój, ale ujawniono na nich również zdobienia. Znalezione komplety zostały wzbogacone koronką i różnymi wzorami oraz dodatkami, co wskazuje, że ich właścicielki używały ich nie tylko do podtrzymania piersi, ale również do… pobudzania zmysłów płci przeciwnej.
Komentarze: 0
Logowanie:
Facebook