Kiedy Ignacy Strugalski szedł do pracy pewnego ciepłego kwietniowego dnia 1910 roku, nie spodziewał się, że porządkowanie kościelnego ogrodu może przynieść tak nieoczekiwane znalezisko. Tego dnia Strugalski znalazł w korzeniach starej lipy zawiniątko, a w nim koronę osadzoną na żelaznym hełmie.
Do kogo należał i skąd wziął się w ogrodzie Seminarium Diecezjalnego w Sandomierzu niezwykły artefakt? Dziś wiemy, że korona hełmowa odnaleziona w 1910 roku jest jedyną zachowaną w całości polską średniowieczną koroną podróżną i zaledwie jedną z trzech koron hełmowych w Europie. Insygnia władzy tego typu były używane zgodnie z nazwą – podczas podróży – miały wyglądać reprezentacyjnie, ale wykonywano je z niższej jakości kruszców. Korona sandomierska przypisywana jest obecnie najmłodszemu synowi Władysława Łokietka, czyli Kazimierzowi III Wielkiemu, ostatniemu królowi z dynastii Piastów, który na tronie zasiadał w latach 1333-1370. Odnaleziona przez ogrodnika korona wykonana została ze stropu miedzi i srebra, ale zamiast kamieni szlachetnych ma imitacje z kolorowego szkła i kryształu górskiego.
Ks. Paweł Kubicki, przełożony seminarium, do którego rąk trafiła korona, domyślił się, że znalezisko może być bezcennym zabytkiem polskiej historii, dlatego zobowiązał świadków do milczenia a artefakt ukrył. Kubicki doskonale znał losy najcenniejszych polskich regaliów, które zostały skradzione przez Prusaków w 1795 roku. Nasze bezcenne insygnia monarsze bezceremonialne przetopiono na monety a klejnoty sprzedano. Współcześnie tylko dwa wielkie narody w Europie nie posiadają swych symboli ciągłości państwa: Polska i Francja. Ale tylko Polsce je odebrano i zniszczono. Francuzi dokonali tego sami podczas Rewolucji Francuskiej.
Korona hełmowa Kazimierza Wielkiego miała więcej szczęścia. Kiedy trafiła w ręce sióstr prowadzących w Sandomierzu księgarnie, zaufanych Kubickiego, była przechowywana między innymi w pudełku po kapeluszach umieszczonym w tapczanie. Ale dzięki temu nie dostała się w łapy zaborców i szczęśliwie dotrwała do czasów odzyskania niepodległości przez Polskę po pierwszej wojnie światowej.
Aktualnie korona hełmowa Kazimierza Wielkiego znajduje się w Muzeum Katedralnym w Krakowie, a wierna kopia w miejscu, gdzie została przed laty odnaleziona, czyli w Sandomierzu.
Komentarze: 0
Logowanie:
Facebook