Kim były kobiety, które pochowano z honorami w dwudziestometrowej wikińskiej łodzi, odkrytej w kurhanie Oseberg? Ile miały lat w chwili śmierci? Czy zmarły z powodów naturalnych, czy może zginęły w innych okolicznościach? Dlaczego i kiedy ich zwłoki zostały sprofanowane? Poszukiwania odpowiedzi na te pytania zaprzątały badaczy całe dekady. Niektórych odpowiedzi wciąż brakuje. Co wiemy?
Dzięki badaniom dendrochronologicznym wiadomo, że łódź powstała w 820 roku naszej ery i pływała po morzach przez ponad dekadę, o czym świadczą ślady zużycia zachowane na dnie. Pochówek był bogaty. Na pokładzie znaleziono m.in. siekiery, żelazną kotwicę, zdobione wiadra i żeliwne kociołki, noże. Niektóre dary były niezwykle zdobne, na przykład wiadro z wyobrażeniem… Buddy w pozycji lotosu.
Ale to był dopiero początek odkryć. Po usunięciu kolejnych warstw gliny zmieszanej z kamieniami, okazało się, że w drogę do krainy śmierci kobiety otrzymały trzy pary zdobnych sań, wóz, pięć rzeźb z głowami zwierząt, pięć łóżek i… stado koni.
Zwierzęta zostały prawdopodobnie zagonione do wyczerpania, aby przyjęły swój los ze spokojem. Podczas rytuału pogrzebowego na pokład wprowadzono piętnaście klaczy i ogierów, którym następnie ucięto głowy. Spływająca obficie krew została użyta do oblania całość darów i łodzi. Tak samo jak konie potraktowano jeszcze sześć psów i dwa woły.
Ciała kobiet musiał początkowo spoczywać w komorze z dębowych desek. Co prawda później kości zostały z jakiegoś powodu – do czego jeszcze wrócimy, rozrzucone i wymieszane, ale archeolodzy ułożyli tę niezwykłą układankę w całość i poddali szczątki wnikliwym badaniom. Okazało się, że zmarłe były w różnym wieku. Pierwsza miała około 60-70 lat, a druga zaledwie ok. 20 do 30. Ich śmierć nastąpiła w tym samym czasie.
Powodem zgonu starszej z niewiast był zaawansowany nowotwór. Szczątki młodej kobiety nie zdradziły jak zmarła, nie udało się również stwierdzić, czy niewiasty były spokrewnione, ale badacze przeanalizowania zapisy historyczne i kroniki z epoki, między innymi arabskich podróżników z X wieku, którzy byli świadkami podobnych pochówków wikingów żyjących na Rusi. To pozwoliło archeologom postawić tezę, że młoda kobieta mogła być niewolnicą, którą poświęcono podobnie jak konie, psy i woły.
Miała zatem pozostać ze swoją panią nawet po śmierci i dalej jej służyć. Kim była jej patronka? Pewności nie ma. Według niektórych historyków to Asa, matka Halfdana Czarnego i babka pierwszego króla całej Norwegii, Haralda Pięknowłosego. Na pewno była postacią znaczącą i wyjątkową, o czym świadczy nie tylko niezwykle bogaty pochówek, ale szczegóły, jak fakt, że jadała głównie mięso. Co w tym dziwnego? Otóż dieta zwykłych wikingów bazowała na rybach.
Sporym zaskoczeniem było też odnalezienie metalowej wykałaczki i dobry stan uzębienia młodszej z pań, która musiała o nie dbać za pomocą tego luksusowego naówczas środka higieny ust.
W chwili pochówku komora została wyłożona pięknie zdobionymi materiałami, natomiast obie kobiety lub jedna z nich, zostały złożone w jedwabiach. Wyjątkowy zbytek jak na wikińskie zwyczaje. Ale archeolodzy nie odkryli żadnych złotych lub srebrnych kosztowności i biżuterii. Dlaczego?
Jeszcze przed nadejściem nowego tysiąclecia, prawdopodobnie około 950-990 roku n.e., ktoś otworzył szyb prowadzący do komory grobowej. Kosztowności zrabowano, a kości królowej i jej służki rozrzucono. Ten drugi fakt świadczy o tym, że do rabunku mogło dojść z powodów politycznych, bo w tym okresie nastąpiła zmiana władzy, tj. duńska dominacja. Czy tak było w istocie? Nie wiemy. Ale badane od 120 lat artefakty i pozostałości z pochówku z Oseberg, wciąż kryją wiele tajemnic i zagadek czekających na rozwikłanie.
Komentarze: 0
Logowanie:
Facebook